W trosce o bezpieczeństwo i komfort pracy, osoby wykonujące różne zawody narażone na ryzyko, zobowiązane są do stosowania odpowiedniej odzieży ochronnej. Rodzaj wybranego ubrania uzależniony jest od specyfiki obecnych w danym środowisku pracy czynników ryzyka. W niniejszym artykule omówimy 3 podstawowe rodzaje odzieży ochronnej, wskazując na ich przeznaczenie i cechy charakterystyczne. Przeczytaj!
Rodzaje odzieży ochronnej w podziale na kategorie
Unijne wymogi dotyczące środków ochrony osobistej, do których zalicza się wszelkie części odzieży, określa dyrektywa 2016/425/UE (Dz.U.UE L 116 z 16.04.2016). Określa ona ogólne wymagania dotyczące środków ochrony osobistej, w tym definicje, zasady klasyfikacji i oznakowania, procedury oceny zgodności oraz obowiązki producentów. Zastosowano w niej podział na 3 kategorie.
Oprócz wyżej wymienionej dyrektywy istnieją również przepisy regulujące specyficzne rodzaje odzieży ochronnej, np. normy PN-EN dotyczące odzieży chroniącej przed czynnikami chemicznymi, biologicznymi lub mechanicznymi.
Odzież kategorii I
To najniższy poziom ochrony. Takie ubrania są zwane także odzieżą roboczą. Cechuje je niska ochrona przed łatwymi do zidentyfikowania zagrożeniami. Służy głównie do osłony przed nietoksycznymi zabrudzeniami, warunkami atmosferycznymi, niewygodą. Bywa traktowana jako narzędzie marketingowe – nośnik nadrukowanego logo. Jest stosowana jako zamiennik własnej odzieży pracownika. Nie wymaga certyfikatów bezpieczeństwa. W takiej odzieży najważniejsza jest praktyczność i komfort.
Ubrania kategorii II
Wyższa kategoria ochronna, stosowana w miejscach z czynnikami potencjalnie zagrażającymi zdrowiu. Zagrożenie nie jest obligatoryjną częścią pracy, ale istnieje podwyższone ryzyko wypadku, chociażby w chwili nieuwagi. Musi spełniać szereg norm. Certyfikacją zajmuje się zewnętrzna jednostka, wystawiająca 5-letni certyfikaty.
Zalicza się do niej m.in. odzież ostrzegawcza, czyli odblaski wykorzystywane przez drogowców, budowlańców i magazynierów. Stopień widoczności takiej odzieży jest regulowany 3 klasami, w zależności od tego, jak duża widoczność jest wymagana dla bezpieczeństwa przy natężeniu ruchu na danym stanowisku. Zobacz, jak różnorodny jest wybór odblasków, kolorów i fasonów w sklepie Tender Plus: https://www.sprzetbhp.pl/category/odziez-ostrzegawcza-odblaskowa-spodnie-bluzy. Taka szerokość tej kategorii wynika z jej powszechnego zastosowania – wielu pracodawców woli wyposażyć pracowników w odblaski nawet bez odgórnego wymogu, gwoli przezorności.
W tę kategorię wchodzi również lekka odzież chroniąca przed poparzeniem (np. fartuchy ognioodporne dla kucharzy) i ochrona przed przecięciami (np. spodnie ze wzmocnionymi materiałami).
Ochronna odzież kategorii III
Stosowana w warunkach wysokiego zagrożenia poważnym uszczerbkiem na zdrowiu, a nawet utratą życia. To najwyższy poziom ochrony. By odzież została dopuszczona, musi uzyskać certyfikat zewnętrznej jednostki, podobnie jak w przypadku II kategorii, wystawiany na 5 lat.
Ta kategoria odzieży jest szeroka tak jak wykorzystywane technologie ochronne. Co się do niej zalicza?
- Odzież chroniąca przed czynnikami chemicznymi. Stosowana w przypadku kontaktu z niebezpiecznymi substancjami chemicznymi. Zapewniają barierę ochronną dla skóry i dróg oddechowych.
- Odzież chroniąca przed czynnikami termicznymi. Przeznaczona do pracy w warunkach ekstremalnych temperatur, zarówno wysokich, jak i niskich. Zapewnia ochronę przed przegrzaniem, wychłodzeniem, a także oparzeniami w skutek np. wybuchu.
- Odzież chroniąca przed porażeniem prądem. Stosowana tam, gdzie pracownicy mają bezpośredni kontakt z wysokim napięciem. Standardowe wyposażenie elektryków.
- Odzież chroniąca przed czynnikami biologicznymi. Przeznaczona do pracy w środowiskach skażonych mikroorganizmami, wirusami lub bakteriami, także w placówkach medycznych.
- Odzież przeznaczona do stosowania w atmosferze zagrożonej wybuchem. Stosowana w miejscach, w których istnieje ryzyko wybuchu gazów lub pyłów. Wykonana jest z materiałów antyelektrostatycznych.
- Inne zagrożenia. Istnieje także specjalistyczna odzież ochronna, jaka ma chronić przed utonięciem, strumieniem pod ciśnieniem, niedoborem tlenu, przecięciem pilarkami, ranami postrzałowymi, promieniowaniem jonizującym.
Ubrania z tej kategorii są szczegółowo regulowane kolejnymi normami i stopniami ochrony. Do środków ochrony III kategorii zaliczają się także akcesoria jak m.in. kaski i okulary ochronne.
Jak określić, która odzież ochronna będzie odpowiednia?
Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego w danym miejscu pracy dostarcza cennych informacji o występujących zagrożeniach i pozwala na dobranie właściwych środków ochrony osobistej.
Najważniejszym krokiem jest dokładne określenie zagrożeń występujących w danym środowisku pracy. Obejmuje to m.in. czynniki chemiczne, biologiczne, mechaniczne, termiczne, promieniowanie elektromagnetyczne, czynniki atmosferyczne i wodę. Należy szczegółowo przeanalizować specyfikę stanowiska pracy, uwzględniając wykonywane czynności, używane narzędzia i maszyny, czas ekspozycji na zagrożenia oraz warunki klimatyczne.
Specjaliści ds. BHP mają niezbędną wiedzę i doświadczenie w zakresie doboru środków ochrony osobistej, w tym odzieży ochronnej, i mogą udzielić fachowej pomocy w wyborze odpowiednich produktów dla danego stanowiska pracy. W razie wątpliwości zawsze warto skorzystać z konsultacji.
Należy upewnić się, że wybrana odzież ochronna posiada odpowiednie certyfikaty bezpieczeństwa, potwierdzające zgodność z obowiązującymi normami i dyrektywami. Odzież ochronną kupuj wyłącznie w renomowanych sklepach BHP.
Podsumowanie
Poznałeś 3 rodzaje odzieży ochronnej podzielone według stopnia ochrony. Wchodząc w szczegóły, ten typ ubrań ma jeszcze wiele podgatunków, w zależności od przeznaczenia.
Najniższy poziom ochrony to tzw. odzież robocza. Wyżej plasuje się odzież ochronna II kategorii, do której zaliczamy m.in. odzież ostrzegawczą (3 klasy widoczności). Najwyższy stopień ochrony zapewnia szczegółowo regulowana odzież ochronna III kategorii, przeznaczona na stanowiska, gdzie występuje poważne zagrożenie zdrowia i życia.
Odzież ochronna, jaka sprawdzi się na konkretnym stanowisku pracy, jest dobierana na podstawie drobiazgowej oceny ryzyka zawodowego. Pamiętaj, że dobór właściwej odzieży ochronnej to inwestycja w bezpieczeństwo i zdrowie pracownika. W razie wątpliwości co do doboru odzieży zawsze należy zwrócić się o pomoc do specjalisty ds. BHP.
